Come eravamo : A’ cànnalètta.

La redazione é Minucciu

A’ cànnalètta.

Zù Piètru ghèra pròpiu cuntèntu, avìa nù càpu d’opèra nfàcci’ càsa ed’àvìadi pùru sparagnàtu cìnquicièntu lìri sùpa u prièzzu c’àvìadi fàttu ù màstru. Ghèra cuntèntu cà ntà vìrnàta on c’èranu cchiù ù pinzièri da cànnalètta chi s’àttippàvadi e rù jèlu culànnu ònn’avèra fàttu cchiù quìri pizzifierri chì gùnu, l’atànnu cadiènnu avìadi quàsi accìsu cùmma Càrmèla e sùlu i mìdicìni e spìsi dò mièdicù, ghèra custàta n’uòcchiu.

E pùru màstu Cìcciu si priàvadi, ppicchì avìa fàttu fìssa e cuntèntu zù Piètru Dd’àvìadi gàvuzàtu ù prièzzu ì qùinnicimìlacìnquicièntulìri, accussì sèra rinnùtu pùru quìri dùimilalìri i dùiànni prìmu, chi zù Piètru s’era scurdàtu ì pagà, cùmu àru sòlitu sùa.

Ghèra cuntèntu pùru ghìa chì ppì nnà quìnnicìna i jiuòrni, ppì mprièstu ì màstru Pascàli, addhùvi ghèra àra putìga, m’èra dìvirtùtu ad’àiutà màstu Cìcciu à chjcà à lànnia ed’àra saldà ppì ffà i cànnalètti e pùa àvìamu muntàta, dè cìramìli nsìnu ntèrra, spìnzulànnu dé barcùni o dé finèstri. E nnò ppì nnènti, cà màstu Cìcciu, gàlantòmu cùmu ghèradi, m’àvìa fàttu nù bèllu rigàlu.

I cànnnalètti zù Piètru àvìa bbulùti grossi. All’àti càsi àvìanu a misùra i quinnìci assùsu e di gòttu o dèci à scìnni. A canàla, ghèra bèlla làriga i vìnticìnqui àri cìramìli e di quìnnici à scìnni, accussì ònc’èra bbièrsu i s’àttippà.

C’èra nn’àtu ch’èradi abbòia cuntèntu mèntri guardàvadi quìru chì stàvamu faciènnu. Ghèradi mmiènzu a tùtti làti fèrmia guardà  e ppì bbìdi miègghju accumpagnavadi cà pàssànnu diciènu a sùa e pùa sìnni jiènu. Ntòniu già sà sintìadi ntè rìcchj à vrùita e nnò bbidìa ll’ùra cà màstu Cìcciu scàpulàvadi e cà viniàdi a nòtti.

Gàta sàpi cà i guàgliùni sàntunatìsi ì l’ànni mìa, ì sìri e rì nuttàti àstàti, ppì pàssatièmpu si truvavànu mmiènzi a vij, chjàzzi e vanèddhi e gàrmàvanu cùmu jì a rùmpi à dìvuzziùni a quìri cà stàvanu durmiènnu e spècja à quiri cristiani chi sìcci pijàvanu e si ncazzàvanu jistimànnu e mànnànnu gàramèddhi. Avìamu i vìzziu i bussà àri pòrti dè càsi e si cc’èranu, ì sunà ì campanieddhi e pùa scappà sìnu aru prìmu pòstu buònu ppi s’àmmuccià e dda quìru pìzzu vìdi chhì sùccidièdi. Cèrti vòti facièmu a tàgghjòla ppì quìri cchìù grànni c’àvìanu ù vìzziu ì pià à scarpàti i s’scàtuli i lànnia mmiènzu i vij. Cèrti vòti ntà s’scàtula i làtta mintièmu i màzzacàni ed’àcchiancùnu fricànnu a càvuci ccì s’èra fraganiàtu nù pèdi. A ffà ssì dispiètti Ntòniu ghèrari ù miègghju. Càcavadì quànnu vulièdi, a cummànnu. Nà sìra gà quàsi chjnu nà s’càtula e rà lassàta nnànti a chjànca Artùsu. Nnì sùmu àmmucciàti ntè scàli dà càsa dà màmmàna e dòppu nà pìcchi sù bbinùti trìa chi jiènu ara terra. Gànu vìstu a s’scàtula e si su mmìsi a cùrri ppì bbìdi chìni à piàva prìmu. Nònn’àmu vìstu chìn’à tiràtu à càvuci àra s’scatula; ma cà ncuòddhu gheranu tutti trìa chjni ì strìviddhichi ì mmèrda, quìru si, l’àmu vìstu.

Cchì cìntra quìssu ccà cànnalètta? Cintràdi ppicchì sèrividi à ffà capìsci chjni ghèrari Ntòniu a quìri cà òll’ànu avùtu pràticu e pùru ppì bbì dì cà gùnu dè juòchi d’àstàti, ghèra dà fuòcu àri cànnalètti.

Ntòniu ghèra mènzacàpu e quìru chì ghèra càpàci i gharmà l’àmu già cuntàtu. Cchì cànnalètti ciàvìadi nà bricazziùni, nù cùnticièddhu apièrtu à nù pàru d’ànni, quànnu avìadi spàttàtu ccà carta, nnàvìadi mìsa àbbòia ed’àvìadi attippàtu. A vrùita òbbinièdi e ghjddhu s’èradi abbìcinàtu ppì nnì càccià nà pìcchi e libbrà à càrtà. Grèra stàtu mùsciu à ssì mòvi, ddh’èra sbàmbàta e s’èradi àbbrittàtu nfàcci.

Gàta sàpi pùru cà, quànnu si nfìladi à càrta giusta ntà nà cànnàletta e pùa àppìccicasi, ù cavudu tìradi a carta assùsu, à fa cùrri ntà cànnalètta e nnì ghessidi nù rumùri , nà vrùita chi spamèntadi quìri ì jìntu e ri fà cùrri àri finèstri o mmiènzu à vìa, è ssù fàttu à nnùi quatràri nnì dìvirtièdi.

Quìra sìra Ntòniu nnà dìttu cà vulìa ghèssi ù prìmu a vrùshjà à cànnalètta ì zù Pietru e rù facìadi à sìra stèssa, nons’àvìaddha rìfriddà à saldatùra i màstru Cìcciu. Vièrsu à mènzannòtti, garmàtu i fòsfari e càrta s’è abbicinàtu àra cànnalètta, mèntri nùi fàcìamu guardia à finèstri e bbia, a capadièrtu e pinnìnu.

Ntòniu gà fàttu quìru chì cc’èra ddà fa; pùa è scappàtu e s’è àmmucciàtu. Dòppu nà pìcchi gàmu ntièsu prìmu nù fìs’scu e pùa nù rùmùri sèmpi cchjù forti, cùmu nù tìrrimùtu e pùru cèrti bòtti chì parìanu s’scaffittùni. Cùmu àru sòlitu sùa Ntòiu àvìadi spattàtu ccà càrta; nn’àvìa mìsu tànta e truòppu gàvuta e làsca sènza chiùdi nà pìcchi a vùcca dà cànnalètta. A càrta ghèra sbambàta tutt’ansièmi, ù fuòcu àvìa pijàtu forza e cavudiatu truoppu a lannia, ù stagnu s’eradi squagghjatue e ntà cànnalètta s’èranu grapùti i jàcchi.

Zù Piètru ghèra scìsu ccù mànicu dò zappùni mmànu, ghèra ncazzàtu nìvuru,ccà scòma àra vùcca e bbulìa ghèriva ppì cièntu cavàddhi. Nòbbidiènnu à nùddhu, nnà dìttu tànti àri màmmi c’òn sì sànu guàrdà i fìgghi. Cùmu àru spìssu càpitavadi, à cchiancùnu àvìadi fàttu arrivà àri rìcchj i zù Piètru ù nòmi i chìni ghèra stàtu e rù’ cùnticièddhu ppì riparà i cànnalètti à pagàtu ù pàtri i Ntòniu, ccù nnà sìmàna ì fatìga e sìa sàrmi i lìnna ì fàgu, siccàta.

Luglio 2013

Minucciu